Hiç merak ettiniz mi ilk derleyici neydi ve kim yazmıştı? İlk yüksek seviyeli dilin Fortran olduğunu daha önceki bir yazımızda ifade etmiştik. Dolayısıyla da ilk derleyici Fortran için yazılmıştı. Bu derleyici, o zamanlar bir IBM çalışanı olan John Backus liderliğindeki küçük bir grup tarafından 1954 yılında geliştirilmeye başlanmıştı. Amaçları, makina kodu üretecek bir çevirici yazmaktı. Backus’un daha sonra söylediğine göre projeyi 6 ayda bitirmeyi planlamışlardı ama 1955’de başlayan proje ancak 1957’de bitti (demek ki yazılım projelerinin ilk planlandığından 2-3 kat daha fazla zaman alması yeni değil 🙂 ) ve ilk derleyici, bir Fortran derleyicisi olarak çıkmış oldu.

Backus, aslında 1949 yılında Matematik’te master derecesini almış ve sonrasında IBM’de çalışmaya başlamış birisi. Fortran projesi öncesinde, makina kodunu yazmayı kolaylaştıran ve adına Speedcoding denen bir başka dili de geliştirmiş. Aslında Speedcoding bir dilden ziyade kayan noktalı (floating point) sayılar için 4 işlem ile bazı matematiksel fonksiyonları makina dilinde daha yüksek bir notasyonla yazmayı sağlıyordu. Backus’a göre makina dilinde 2 haftada yazılabilen bir program, Speedcoding ile bir kaç saatte yazılabiliyordu.

Ayrıca Backus, Backus-Naur formu denen ve dillerin söz dizimlerini (syntax) ifade eden bir notasyonu da geliştirmiştir. Kısaca BNF denen bu form dillerin gramerleri ve derleyiciler için önemlidir.

2007 yılında ölen Backus hakkında ayrıntılı bilgiye buradan ve Wikipedia‘dan ulaşabilirsiniz.

Toplam görüntülenme sayısı: 1135